0
Мектептегі тамақтандыру ұйымдастыру
Оқушыларды тамақтандыру мен санитарлық-гигиеналық режимді талдау.
Тамақтандыруды ұйымдастыру
Бала денсаулығын, оның дене және ақыл-ой дамуын анықтайтын бағыттардың бірі өскелең ұрпақты сапалы тамақтандыруды ұйымдастыру болып табылады.
Дұрыс ұйымдастырылған тамақтандыру оқушылардың денсаулығын сақтауға көмектесетіні сөзсіз. Мектеп оқушыларының бойында салауатты өмір салты негіздерін қалыптастырумен айналысу қажеттілігі бірқатар маңызды себептерге негізделеді:
- адам денсаулығының іргетасы бала жасынан қалыптасады, сәйкесінше, денсаулық сақтау бойынша әдеттері мен дағдыларын, денсаулыққа құндылықты қатынастарын аталмыш кезеңде қалыптастыруды бастаудың мақсаттылығы жоғары;
- осы жаста салауатты өмір салты негіздері бала арнайы жобаланатын қызмет барысында меңгеретін нормалар мен ережелер жинағы ретінде қалыптасады;
- адам дамуындағы мектептегі кезең адам ағзасының даму ерекшеліктері туралы, денсаулықты сақтау мен дамыту әдістері мен факторлары туралы негізгі білімді қалыптастыру үшін сезімтал болып табылады.
Мектеп тұрақты түрде қызмет көрсету сапасын жақсарту бойынша жұмыстар жүргізеді, оқушыларды өзіне қызмет көрсетуге және қоғамдық тамақтану орындарында өзін-өзі ұстау мәдениетіне үйретеді.
Жеткізілетін өнімдерді кіріс қадағалау, олардың өңдеу мен пайдалануға дайындау барысында жедел бақылау, сонымен қатар шығарылатын өнім сапасын қабылдау кезінде бақылау қамтамасыз етіледі.
Мектепте барлық оқушыларды ыстық тамақпен қамтуға барлық жағдай жасалған. Әкімшілік пен мұғалімдердің айрықша бақылауымен Жалпыға ортақ білім беру қоры есебінен тегін тамақтануға құқығы бар аз қамтылған отбасылардың балалары тамақтандырылады. Бастауыш мектепте тегін тамақтандырумен қамту 94%, ал орта буын және жоғары сыныптарда 66% құрайды. Бір реттік ыстық тамақ құны 230 теңгені құрайды.
Мектепте ата-аналармен жүйелі жұмыс жүргізіледі: ата-аналар жиналыстарында балаларды ыстық тамақпен қамту қажеттілігі түсіндіріледі; мектеп оқушыларымен тамақтану мәдениетін қалыптастыру бойынша және салауатты өмір салтын насихаттау бойынша ақпараттық және тәрбие жұмыстары: оқушыларды ыстық тамақтануға қатыстыру бойынша сынып сағаттары, сыныптан тыс шаралар өткізілген.
Жоспарлы түрде оқушыларды ыстық тамақпен қамтамасыз ету бойынша жұмыстар жүргізіліп отыр: тамақтану үшін сабақ арасындағы үзілістерді ұйымдастыру, биология және технология пәндері бойынша оқу бағдарламаларының жоспарына тамақтану мәдениеті туралы сауалдарды қосу және т.б. Үйлесімді тамақтандыруды бақылау жүзеге асырылады, мектептің медициналық қызметкері тамақтану мәдениеті мен салауатты өмір салтын насихаттау бойынша дәрістер ұйымдастырады, көрнекті насихаттау жұмыстары жүргізіледі: сурет байқаулары, сыныптарда денсаулық бұрыштарын жабдықтау жүзеге асырылады.
№ 35 «Қараөзек» жалпы орта метебі коммуналдық мемлекеттік мекемесіндегі оқушылардың тамақтануын ұйымдастыру бойынша басты міндеттері:
- әлеуметтік қорғансыз отбасылар санатына жатқызылатын отбасылардан шыққан оқушыларды тегін тамақтанумен қамту;
- ата-аналар (заңды өкілдер) қаражаттарының көмегімен оқушыларды рационалды тамақтандыруды ұйымдастыруға қолайлы жағдай жасау;
- білім беру мекемесінің асхана бөлмелерінің материалдық базасын нығайту және жаңарту;
- қызмет көрсетудің жаңа озық формаларын дамыту және тамақтану мәдениетін жоғарылату;
- тамақтанудың санитарлық-гигиеналық қауіпсіздігін қамтамасыз ету;
- ата-аналар (заңды өкілдер) мен оқушылардың арасында ыстық тамақтанудың қажеттілігі туралы түсіндірме жұмыстарын жүйелі түрде жүргізу.
Оқу жылының басында оқушылардың ыстық тамақпен қамтылуын ұйымдастыру туралы бұйрық шығарылады, мұнда тегін ыстық тамақ алуға құқығы бар оқушылардың тізімдік құрамы бекітіледі.
Көп балалы және әлеуметтік қорғансыз топтарға жатқызылатын оқушылар санаттары ата-аналар тапсырған құжаттарға сәйкес анықталған.
Барлық шешімдерді ұсынылған құжаттар (ата-аналарының өтініші, санатын растайтын құжат, сынып жетекшісі мен ата-аналар комитетінің отбасын тексеру акті) негізінде қабылданады.
Тегін тамақты келесі санаттарға жатқызылатын көп балалы және әлеуметтік қорғансыз отбасылардың балалары алады:
- көп балалы отбасынан шыққан балалар;
- аз қамтылған отбасынан шыққан балалар;
- жетім балалар мен ата-ананың қамқорлығынсыз қалған балалар (заңды өкілінің);
Мектеп оқушыларының қалған бөлігін тамақтандыру ата-анасының қаражаты есебінен жүзеге асырылады.
Мектепте оқушылардың уақытылы және сапалы тамақтандырылуы мәселелерінің шешімін табу үшін оқушылардың тамақтану сапасын және ұйымдастырылуын бақылау комиссиясы құрылған.
Комиссия құрамы мектеп директорының бұйрығымен бекітіледі.
Комиссия құрамына келесі өкілдер кіреді: мектеп әкімшілігі, ата-аналар қоғамы, педагогикалық ұжым,қамқоршылық кеңесінің мүшесі, медициналық қызметкер.

Комиссияның міндеттері:
- балалардың тамақтануын ұйымдастыруды және тағамдар сапасын (тамақтану режимі, санитарлық нормалар мен ережелерді сақтау) бақылауды жүзеге асыру;
- тамақтандыру кәсіпорнымен қызмет көрсету бойынша жасалған келісім-шарт талаптарының сақталуын қоғамдық қадағалау;
- оқушылар мен ата-аналар арасында ағарту жұмыстарын жүргізу;
- оқушылар арасындағы тұтынушылық сұранысты талдау;
- комиссияның жұмыс жоспарын жасап, оны білім беру мекемесінің әкімшілігімен келісу.
№ 35 «Қараөзек» жалпы орта метебі коммуналдық мемлекеттік мекемесіндегі тамақтануды ұйымдастыру және сапасын бақылау комиссиясы өндірістік қадағалауды ұйымдастырады.
Өндірістік бақылау міндеттері:
Қосалқы құжаттардың рәсімделу дұрыстығы, тағам өнімдерінің таңбалану дұрыстығы;
Өнімдер сапасы мен қауіпсіздігінің микробиологиялық көрсеткіштері;
Асхана блогындағы сәйкес құжаттамаларды жүргізу толықтығы, дұрыстығы және рәсімделуі
Шикізат пен дайын өнімнің тоғыспалы арналарының болуы;
Ыдыстарды жуу сапасы;
Тағамдарды сақтау шарттары мен мерзімі;
Тоңазытқыш пен технологиялық құрылғыларының дұрыс жұмыс істеуі;
Жеке гигиенаның сақталуын және қажетті тексерістерден уақытылы өтуді қадағалау;
Залалсыздандыру шаралары және т.б.
Күн сайын жеткізілген өнімдердің, дайындалған тағамдардың сапасы тексеріліп, асхана жұмыскерлерінің денсаулығын бақылау журналы жүргізілген. Жеткізілген шикі және дайын өнімдерді бақылау және оларды сақтау шарттары мен жарамдылық мерзіміне сәйкес пайдалану бақылауға алынған. Мектепте екі бракераж журналы жүргізіледі: шиі өнім бракеражы және дайын өнім бракеражы. Бұдан басқа комиссия тамақтандыру кәсіпорны мен мектеп асханасы арасындағы белсенді байланыстырушы рөлінде болады.
Аталмыш комиссияның жұмысының міндеттерінің бірі тамақтануды санитария мен гигиенаның барлық нормаларын орындай отырып ұйымдастыру, сонымен қатар, оқушыларды тамақтандыруға қойылатын талаптарды сақтау болып табылады. Бұдан басқа аталмыш комиссия мектеп әкімшілігі мен мектептік-базалық тамақтандыру комбинаты арасындағы байланыстырушы болып отыр. Комиссия жұмысының міндеттеріне салауатты өмір салтын насихаттау, технологиялық құрылғылардың дұрыс жұмысын қадағалау да жатады.
Асхананың жағдайы мен дайындалған өнімдер сапасын, техникалық құрылғылардың жағдайын тексеру жұмыстары ата-аналар қоғамының және оқушылардың тамақтануын ұйымдастыру мен оның сапасын бақылау комиссиясы күшімен жүзеге асырылған.
Оқушыларды тамақтандыру белгіленген кестеге сәйкес жүргізіледі. Барлық сынып жетекшілері оқушыларды асханаға алып барады және тамақтану кезіндегі оқушылардың тәртібін қадағалайды.
Тамақтану блогы түрі – асхана.
Тамақтану блогының санитарлық-техникалық жағдайы санитарлық талаптарды қанағаттандырады. Күн сайын ғимарат жиналып, сенбі күндері санитарлық күн болады. Тағамдарды сақтау да санитарлық нормаларға сәйкес жүзеге асырылады. Қауіпсіздік техникасы ережелері сақталады, жұмыскерлермен тұрақты түрде ҚТ бойынша нұсқамалар жүргізіледі. Оқу жылы ішінде ас мәзірінде балғын көкөністер болады.
Біздің асханада тағамдарды дұрыс сақтауға баса назар аударылады. Мектепте әр түрлі тағам өнімдерін дұрыс сақтауға арналған тоңазытқыш камералар бар, мұнда әр тағам түрі жеке сақталады. Олардың бар болуы тағам өнімдерінің сапасын тікелей дайындағанға дейін сақтауға жағдай жасайды.
Тамақтану блогы жұмыскерлерінің арнайы жұмыс киімдерін киюі міндетті болып табылады. Бұл қажетті санитарлық-гигиеналық нормаларды сақтауға мүмкіндік береді.
Мектепте әр түрлі пісірілген тағамдар мен әр алуан шырындар сатылады.
Мектептегі ауыз су режимін ұйымдастыру да аса маңызды мәселелердің бірі.
Мектеп асханасы толықтай қажетті ыдыс-аяқпен жабдықталған. Оның тазалығына баса назар аударылады. Жуу мен залалсыздандыру барлық санитарлық-гигиеналық нормаларды сақтай отырып жүргізіледі, ең жақсы залалсыздандыру құралдары пайдаланылады. Мектептегі жұмыс жасаған уақыт ішінде асхананың кінәсінен асқазан-ішек жұқпасымен ауыру жағдайлары болған жоқ. Асханаға кіре берісте оқушылардың қолын жууға арналған арнайы орын бар.
Дайындалған тағамдардың сыртқы түріне баса назар аударылады, сол себепті біздің аспаздар орған аса мән береді. Асханада үй жағдайындай жайлылық пен жылу сезінуге болады. Осылардың барлығы тамақтануға қосымша қолайлы жағдай жасайды.
Мектептегі тамақтандыруды ұйымдастыру жүйесінің міндеттері келесідей:
- оқушыларды толық ыстық тамақпен қамтамасыз ету;
- тағамның нәрлілігі мен үйлесімділігін қадағалау;
- оқушылара салауатты өмір салты ұстанымдарын үйрету;
- жағымды дағдыларды қалыптастырып, салауатты өмір салтына қажеттілікті қалыптастыру;
- тамақтану мәдениеті мен өзіне-өзі қызмет көрсету дағдыларын қалыптастыру;
Аталмыш міндеттердің шешімін табу үшін бірқатар қызметкерлер жұмылдырылған, олар ең алдымен асхана жұмыскерлері болып табылады.
Әлеуметтік педагог : Р.Оңғарбаев

614

1855

442

385

505

239 Жасөспірімдік жаста балалар өз ата-аналарының өмірін бағалай бастайды. Анасының және әкесінің мінез-құлығын, әрекеттерін, сыртқы түрін талқылайды. Және үнемі салыстырады. Осы салыстырулардың нәтижесі ұлыңыз немесе қызыңызбен қарым-қатынасқа әсер етеді.Ол сізге жағымды немесе жағымды емес болуы мүмкін.
1 кеңес.
Баламен қарым-қатынастағы ең бастысы - өзара түсінушілік. Оны орнату үшін сіздер ынта білдіру және ренішті жасырмау керексіз.
2 кеңес
Балада өзіне, өз күшіне сенушілікті қолдаңыз, белгілі кемшіліктер (олар әр адамда бар) болғанымен оларда жақсы жақтары да бар екенін айтыңыз.
3 кеңес
Таң қалдырыңдар – бұл есте сақталады! Күтпеген және қатты әсер қалдырған адам қызық және беделді болады.Ата-ананың өмірі, олардың көзқарастары, әдеттері ұзақ ақыл беру әңгімелесулерге қарағанда балаға әсерін көбірек тигізеді.
4 кеңес
Сіздің балаңыз мықты және дені сау болғанын қалайсыз ба?
Онда өзіңіз біліп, баланы өз ағзасы туралы, денсаулықты сақтау және оны күшейту туралы білім негіздеріне үйретіңіз.
5 кеңес
Баланың да, өздеріңіздің де денсаулықтарыңызды сақтаңдар, онымен бірге спортпен шұғылдануға, демалысқа шығуға, серуенге баруға үйреніңіз.
6 кеңес
Аптасына қанша уақыт сіздер өз балаларыңызбен өткізесіз? – Аптасына 1,5 сағат?!Оқудан және сабаққа дайындалудан бос уақытта сіздің балаңыз немен айналысатынын міндетті түрде ойлаңыз.
7 кеңес
Үлкендердің балалармен кейбір тақырыптарға сөйлегісі келмейтіні баланы осы тақырыптар тыйым салынған деген ойға келдіреді. Жалтармалы немесе бұрмалаған ақпарат балаларда негізсіз алаңдауды туғыздырады.
8 кеңес
Жасөспірімдерді отбасыдағы психологиялық та (қайғылы оқиға болса да, біреудің ауырғаны немесе өмірден кетуі – бұл адамды шынықтырады және оны сезгіш қылады), материалдық та (жағдайдан шығу амалын табуға үйретеді) проблемалардан артығынан қоршамаңдар.
9 кеңес
Егер сіздер тәрбиелуде қателер жасауды үлгірсеңіз, сіздерге жолдың басына қарағанда қиынырақ болады. Бірақ егер сіз өз тәрбиеленушіңізде тек бір тамшы жақсыны көрсеңіз және келесіде тәрбиелеу үрдісінде осыған сүйінсеңіз, онда балаңызбен тіл табысып, жақсы нәтижелерге жетесіз.
10 кеңес
Егер сіздікі дұрыс емес болғанын, бір маңызды мәселелерде ұлыңыздың немесе қызыңыздың пікірін таңдамағыныңызды түсінсеңіз, алдымен өз алдыңызда, ал сосын баланың алдында оны мойындауға қорықпаңыз.

5968 1. Ата-аналар өз балаларын мектеп орналастырып, қажетті құжаттарды реттеп, оқу жылының басынан аяғына дейін оқуын қамтамасыз етуге;
2. Оқуға қажетті құрал-жабдықтармен, мектеп формасымен, жетіспеген оқулықтармен қамтамасыз етуге;
3. Мектеп мұғалімдерімен, сынып жетекшілерімен тығыз қарым-қатынас жасауға;
4. Баланың өз мектебін сүюге және мектеп құрал-жабдықтарын, мүліктерін бүлдірмей ұстауға тәрбиелеуге, бүлдірген жағдайда шығынды материалдай немесе ақшалай төлеп орнына келтіруге;
5. Ата-аналар өз балаларының себепсіз сабақтан қалмауын қадағалау, бос уақытында немен айналысатынынан хабардар болуға, қадағалауға, дос-жолдастарын білуге;
6. Баласының хал-жағдайынан әр уақыт хабардар болуға , бағаларын, тоқсандық, қорытынды бағаларын біліп тұруға;
7. Мектеп әкімшілігімен, мектеп ұжымымен, сынып жетекшілері мен мәдениетті, сыпайы қарым-қатынас жасауға, дөрекіліктен аулақ болуға, баланың көзінше ұстаздарды балағаматтауға, реніші болса жеке сөйлесуге;
8. Бала ауырып жатқан жағдайда немесе басқа дәлелді себеппен қалған жағдайда жедел түрде мектепке хабарласуға, дәрігердің қабылдауында болған жағдайда немесе ауруханада жатқаны туралы анықтама қағазы болуын қамтамасыз етуге;
9. Мектеп оқу-тәрбие жүйесінің жүргізілуіне сабақ үстінде ұялы телефонын қосып немесе ойынын ойнап кедергі жасамауына үнемі ескертіп отыруға;
10. Мектеп талаптарын білуге, құрметтеуге оны орындауға ықпал ету;

237 Бірінші сыныпқа қабылдауға арналған қажетті құжаттар:
1. Туу туралы куәлік (көшірме және түпнұсқа)
2. 3x4 см 2 фотосурет
3. Оқушы, ата - аналардың ЖСН (көшірме және түпнұсқа)
4. Тұрғын жер туралы анықтама немесе тіркелу кітабының көшірмесі
5. Ата – аналардың жұмыс орнынан анықтама
6. Денсаулық төлқұжаты
7. 2 дәптер, файл

605 Мектептегі қиындықтар.
1. Орта мектепке ауысу – кейде тура мағынада «жаңа қабырғалар» болып табылады. өйткені кейбір мектептерде бастауыш сыныптар ғимараттың жеке бөлігінде немесе жеке корпусында орналасқан.
2. Балалардың кейбіреулері сыныптастардың жаңа ұжымына келу мүмкін.
3. «Мәртебесінің ауысуы» да өтеді: бастауыш мектепте үшінші-төртінші сыныптар оқушылары ең үлкендері және білгіштер болған, ал қазір тағы да ең кішкентайлар орнына келеді.
4. Меңгеру қажет оқитын пәндер мөлшері, материал көлемі және күрделілігі кеңейеді.
5. Бұрынғы тұрақты мұғалім әр оқушыны, оның мықты және әлсіз жақтарын жақсы біліп, жеке ерекшеліктерін ескеріп отырған – мысалы, жұмыстың ерекше қарқыны немесе тақта алдында жауап беруге қорқуы. Оны жарты сөзден ұғатын. Жаңа пән мұғалімімен оқушы аптасына бір-екі рет көрісу мүмкін – мұнда сенің ерекшеліктеріңді және мүмкіндіктеріңді тез ұғуды күтуге қиын болады.
6. Мұғалімдердің өздері ерекшеліктері бойынша: қарым-қатынас жасау стилі, сөйлеу қарқыны, талаптары бойынша өзгеше болады.
7. Орта мектептің барлық дерлік мұғалімдері әр бала бесінші сыныпқа үйде және сабақта дербес жұмыс істеуінің қалыптасқан қабілеттігімен келді деп есептейді.
Қызыңызға немесе ұлыңызға мектептік өмірдің «резервтік» кезеңінің мүмкіндіктерін барынша қолдануға қалай көмектесу?
1. Бірінші күндердің «техникалық қиындықтарын» қалай өту керек екенін айтыңдар. Кабинеттер жүйесін түсіну қиын ба?әдетте мектепте барлық оқу кабинеттері нөмірленген. Бала өз күнделігінде арнайы бет ашсын, бесінші сыныпта өтетін барлық пәндерді, ал әр пәннің атауының қарсы жағына кабинет нөмірін және қабатты жазсын. Енді егер мектеп лабиринтінде жоғалса, кабинет нөмірін еске түсіріп, оны оңай табуға болады.
2. Бесінші сынып оқушысы мектептік сабақтар кестесі қайда ілініп тұрғанын жақсы білу керек. Ертеңгі күннің сабақ кестесіне сәйкес барлық қажеттіні жинау керектігін баланың есіне түсіріңіз. Бірақ оның орнына бұны жасамаңыз!
3. Қызыңыз немесе ұлыңыз бір қиындықтар пайда болған кезде мектепте кімге бара алатынын айтыңыз. Бұл біріншіден сынып жетекші, бесінші сыныптарды үйлестіретін оқу ісінің меңгерушісі (оның кабинеті қайда екенін білу қажет). Бесінші сынып оқушыларының көбі эмоционалдық қолдауды бұрынғы бастауыш сыныптардың мұғалімінде іздейді.
4. Мектепте болған істер туралы балаға нақты сұрақтар қойыңыз, жаңа пәндерін, жаңа мұғалімдерін, сыныптастарын сұрастырып отырыңыз.
5. Балаңыздың жаңа ұстаздарымен танысуға мүмкіндік табыңыз.
6. Балаңыздың мектептегі бағаларға қатынасына назар аударыңыз. Ол ұққаны маңызды: әр-түрлі адамдар, соның ішінде әр-түрлі мұғалімдер, оның жұмысының нәтижелерін, тұлға ретінде оны әр-түрлі бағалай алады.
7. Бала денесінің хал-жағдайына, оның эмоционалдық күйіне, мінез-құлығындағы өзгерістерге назар аударыңыз.
8. Ұлғайып келе жатқан оқу жүктемесін меңгеруге үйретіңіз. Сабақтардың үй кестесін басқаша құруға болады. Қажетті ақпаратты түрлі көздерден алуға үйретіңіз: газет және журналдардан, анықтамалық әдебиеттен. Егер мүмкіндік болса Интернеттен де. Кітапхананың оқу залында жұмыс істеу де жақсы әдет болуы мүмкін.
9. Қыздың немесе ұлдың сыныптастарын үйге шақырыңыз. Әсіресе бұл басқа сынып немесе мектеп болса. Осылай оған жаңа ортада тіл табысуға, эмоционалдық қолдау табуға көмектесесіз. Бұрынғы мектеп достарын да ұмытпау жақсы болар еді.
Әрине ауысудың ең қиын сәттері біраз уақыттан кейін алыста қалады. Балалардың көбі осы қиындықтарды бесінші сыныптың бірінші айының соңында жеңеді. Бірақ кейбір балалар басқаларға қарағанда үлкендердің көмегін көбірек қажет етеді. Егер бейімделу кезеңі созылса, онда ұстаздарға және психологтарға көмек сұрауға барыңыз!